Năm 1986, ông Trần Vĩnh Hải đang là cán bộ của Công ty vận tải biển Hải Phòng thì nhận được lời mời cộng tác xây dựng Tổng công ty xuất nhập khẩu và vận tải biển Khánh Hòa (tỉnh Phú Khánh). Nhiệm vụ đầu tiên là lập chi nhánh tại Hải Phòng. Cơ sở vật chất, vốn liếng, tài sản hầu như không có gì. Trần Vĩnh Hải đã tình nguyện cho tỉnh bạn mượn nhà của mình tại số 88 Điện Biên Phủ, Hải Phòng để làm trụ sở, làm việc 6 tháng không hưởng lương. Đó là quãng thời gian ông chạy đôn chạy đáo đưa văn phòng đại diện của công ty tại Hải Phòng tồn tại và khai thác kinh doanh có hiệu quả. Sáng tạo và linh hoạt, ông Hải chủ trương vận chuyển vật liệu xây dựng từ các tỉnh phía Bắc về Nha Trang bằng việc khai thác thuê tàu ngoài công ty với giá thành hạ, còn đội tàu của công ty thì vận chuyển hàng hóa tuyên Đông Nam Á để thu ngoại tệ, sớm hoàn thành kế hoạch tỉnh giao, gây được tín nhiệm với nhiều bạn hàng. Đóng góp của ông Hải không dừng ở chỗ ông đã huy động vốn, xin mua đất và xây dựng trụ sở văn phòng làm việc khang trang hiện đại (ngày nay là Khách sạn Tray 04 sao tại Thành phố Hải Phòng); ông Vĩnh Hải đã sớm nắm bắt cơ chế thị trường, kêu gọi được nhiều bạn hàng từ Trung Quốc và các nước khác như Mỹ, Canada, Vương quốc Ả Rập v.v... sang liên doanh liên kết làm ăn với Nha Trang, Khánh Hòa trong các lĩnh vực chế biến thủy sản, xuất khẩu song mây, đạt doanh số một năm hàng triệu USD; mặt khác Chi nhánh đã khai thác nhiều hàng hóa cho tàu của Công ty vận chuyển xuất khẩu, kịp thời tổ chức xếp dỡ hàng hóa, giải phóng tàu nhanh, cung ứng nhiên liệu, vật tư sửa chữa... mỗi khi tàu về. Đảm bảo việc làm thường xuyên và thu nhập ổn định cho gần 50 lao động, Chi nhánh Hải Phòng sau này là của Tổng công ty xuất nhập khẩu và vận tải biển Khánh Hòa còn là đơn vị đầu tiên của cả nước thực hiện dịch vụ tạm nhập tái xuất từ Hồng Công về Cảng Quảng Ninh rồi tái xuất đi Trung Quốc, lợi nhuận hàng trăm ngàn USD một năm. Thế là tiếng tăm ông Hải nổi như cồn, đến mức lãnh đạo TRADIMEXCO Hải Phòng và Công ty Nam Triệu (thuộc Công an Thành phố) còn cử người sang "nằm vùng" để học tập kinh nghiệm. Năm 1994, do biến động về mặt tổ chức, các chi nhánh của Tổng công ty đều giải thể trong tình trạng thiếu thốn về kinh phí, riêng Chi nhánh Hải Phòng cân đối tự trang trải, chi trả chế độ cho người lao động và nộp về ngân sách của tỉnh Khánh Hòa gần một tỷ đồng, quả là thành tích ít có với một đơn vị kinh doanh khi đã giải thể.
(Đồng chí Lê Văn Thành – Ủy viên BCH TW Đảng, Bí Thư Thành Ủy, Chủ tịch Hội Đồng Nhân Dân Thành phố Hải Phòng. Đến thăm Công ty Cổ Phần Giao Nhận và Vận Tải Quốc Tế Hải Khánh)
Dòng máu xung kích của người chiến sĩ luôn thôi thúc bản lĩnh của doanh nhân trong ông Hải. Vận dụng Luật Doanh nghiệp, ông tiếp nhận và phát huy hiệu quả việc kinh doanh thương mại và vận tải của chi nhánh cũ với tên giao dịch mới: Công ty TNHH Hải Khánh. Năm 1996, khi nghỉ hưu cũng là lúc ông Hải thực sự bước vào “mặt trận mới” và là một trong những doanh nhân tiên phong của việc thành lập công ty cổ phần, mục đích của ông Hải là tập trung vốn, tăng thêm sức mạnh kinh doanh, mở rộng thị trường - Công ty cổ phần Giao nhận và Vận tải quốc tế Hải Khánh được chuyển đổi từ năm 2004.
Bổ sung chất xám, nâng cao trình độ đội ngũ cán bộ nhân viên hữu hiệu nhất là công tác đào tạo. vốn có nhiều quan hệ với Trường Đại học Hàng hải Việt Nam trong quá trình tuyển chọn và thuê thuyền viên trước kia, ông Hải đã tuyển dụng những sinh viên giỏi về công ty, mở lớp đào tạo 3 tháng về nghiệp vụ kinh doanh, tiếp thị, giao nhận, vận chuyển, nâng cao kiến thức pháp luật Hàng hải với sự trợ giúp của luật sư Võ Nhật Thăng. Ngoài việc miễn phí đào tạo, mỗi học viên còn được trợ cấp 500.000 đ/tháng. Điều này giúp họ học tập tốt hơn, gắn bó lâu dài với công ty sau khi được đào tạo. Thời gian này cũng là lúc các sinh viên trẻ được thâm nhập thực tế, nắm bắt nguồn hàng, kho bãi, chủng loại Container. Đến nay, kể cả bộ máy điều hành và 5 chi nhánh, tổng số CBCNV của công ty khoảng gần 200 người.
- "Ít nhưng tinh nhuệ, đó là chủ trương của công ty. Giỏi về chuyên môn và ngoại ngữ, người của chúng tôi như con dao pha, đụng việc gì cũng làm tốt. Một người kiêm nhiệm nhiều việc. Kinh nghiệm không đủ, họ còn phải học nữa. Chính các thành viên Hội đồng quản trị phải học tập nhiều để làm gương cho người khác." - Giọng ông Hải không dấu nổi vẻ tự hào.
Được ông bật mí, chúng tôi mới biết rằng Tổng giám đốc và 2 giám đốc chi nhánh ở 2 thành phố lớn đều là con trai ông Hải. Người lãnh đạo phải giỏi để anh chị em trong công ty phấn đấu học tập theo.
Ngoài việc tìm kiếm, phát triển thị trường ở những đô thị có đầu mối giao thông lớn như Qui Nhơn, Đà Nẵng, Cần Thơ, công ty cử cán bộ chuyên viên tìm hiểu thị trường tại các nước Đông Nam Á, theo ông Hải thì biện pháp tiếp thị tốt nhất là uy tín với khách hàng trong công việc và thanh quyết toán sòng phẳng về mặt tài chính. "Hữu xạ tự nhiên hương”, chỉ thông qua sự giới thiệu của các chủ hàng, đến nay công ty đã có mối làm ăn mật thiết với hàng trăm đại lý nước ngoài. Đặc biệt, việc đại lý giao nhận ủy thác theo đường hàng không ngày càng phát triển và hàng năm chiếm tới 50% doanh số của Công ty.
Đầu tư cho yếu tố con người còn là việc chăm lo đời sống vật chất và tinh thần của người lao động. Ngoài mức lương, thưởng và phụ cấp thỏa đáng theo công việc, Chủ tịch HĐQT Hải còn đưa ra nhiều hình thức khuyến khích khác như tặng quà sinh nhật, chăm sóc động viên và hỗ trợ kinh phí khi người lao động nằm viện, tặng hằng triệu đồng mỗi khi có người xây dựng gia đình, thăm hỏi khi tứ thân phụ mẫu ốm nặng... Từ năm 2003 đến nay, hàng tháng ông Hải dành tiền lương của mình để làm công tác xã hội từ thiện như: xóa đói giảm nghèo, ủng hộ nạn nhân chất độc màu da cam, đồng bão bị lũ lụt, hỗ trợ các tổ chức đoàn thể, hội Cựu chiến binh, các gia đình chính sách...
Còn một chi tiết rất thú vị về ông Trần Vĩnh Hải mà ít người biết đến: ông chính là chất xúc tác, là cầu nối cho rất nhiều dự án và đối tác nước ngoài tại Việt Nam. Thông qua sự giới thiệu của ông, đối tác nước ngoài đã tìm hiểu thị trường và đầu tư có hiệu quả tại Việt Nam, tiêu biểu như dự án Liên doanh Cassino Đồ Sơn, Xí nghiệp sản xuất hàng song mây xuất khẩu, Nhà máy chế biến thủy sản (tại Khánh Hòa) và nhiều dự án khác.
Đừng tưởng 82 tuổi là đã già nhé! Tôi chưa có khái niệm nghỉ ngơi, còn nhiều việc cần đến mình quá. Tới đây, công ty sẽ thành lập văn phòng đại diện ở Hong Kong, Singapore. Rồi còn dự án xây dựng cao ốc 21 tầng tại Hải Phòng và 15 tầng ở Nha Trang. Hiện nay Tập đoàn Anderson Columbia Co., Inc. của Mỹ đã đồng ý đầu tư trên tỷ USD để xây dựng Tòa nhà Trung tâm Thương mại - Khách sạn và cho thuê văn phòng tại Hải Phòng".
Giọng ông chùng xuống và đôi mắt ưu tư dõi theo màn mưa xối xả bên ngoài: "Giá như các văn bản pháp lý và quy định của ta ít thay đổi, giá mà có sự bình đẳng hơn trong việc đối xử giữa các doanh nghiệp quốc doanh và ngoài quốc doanh về việc cho thuê đất và vay tín dụng thì tôi còn kêu gọi đầu tư được nhiều hơn nữa".
Chia tay ông Hải, tôi cứ tâm niệm một điều: Chẳng có khó khăn nào khiến người CCB ấy chùn bước. Ông sẽ tiếp tục thành công - nhất định là thế!
Huy Thắng